Historia powszechna

Przyczyny rewolucji burżuazyjnej w Anglii

Anglia należała do tych państw europejskich, które najwcześniej weszły na drogę rozwoju kapitalistycznego. Przemysłem i handlem trudniło się nie tylko mieszczaństwo, ale i znaczna część szlachty. Rozwijał się handel zamorski. dalszy wzrost produkcji przemysłowej utrudniały silne pozostałości ustroju feudalnego. W miastach rozwój produkcji hamowały przede wszystkim cechy, na wsi feudalna własność ziemi. Feudałowie utrudniali stworzenie ogólnokrajowego rynku wewnętrznego, bo byli panami swoich włości, gdzie obowiązywały kupców specjalne opłaty, cła wewnętrzne i inne ograniczenia. Władza państwowa wspólnie z Kościołem Anglikańskim była reprezentantem i obrońcą ustroju feudalnego.

Okres rządów Tudorów (za wyjątkiem panowania Marii) jest uważany za epokę rozkwitu Anglii. Zwłaszcza dotyczy to czasów Elżbiety I. Zdolna monarchini zdobyła sobie wielkie przywiązanie poddanych i duży autorytet. To pozwalało jej prowadzić politykę konsekwentnego wzmacniania władzy królewskiej bez poważniejszych konfliktów z parlamentem.

System polityczny za Tudorów opierał się na równowadze władzy Korony i uprawnień parlamentu. Władcy nie wątpili o boskim pochodzeniu swej władzy, ale potrafili jednocześnie uszanować wolę reprezentacji społeczeństwa. W izbie wyższej dwuizbowego parlamentu – Izbie Lordów – zasiadali na mocy swych tytułów parowie Anglii wraz z przedstawicielami hierarchii kościelnej. W Izbie Gmin znajdowali się reprezentanci starej szlachty, nowej szlachty (gentry) oraz najbogatszego mieszczaństwa. Prawo wyborcze przysługiwało wyłącznie osobom posiadającym majątki ziemskie oraz miastom, które uzyskały specjalny przywilej królewski. Teoretycznie na pięćset miejsc w Izbie Gmin sto obsadzano w okręgach wiejskich (hrabstwach), zaś czterysta w miejskich. W praktyce owe miasta, zwane borroughs, były całkowicie uzależnione od właścicieli ziemskich. Tak więc w Izbie Gmin dominowała szlachta. Zniesiony został dawny system podporządkowania Izby Gmin Izbie Lordów, toteż ta pierwsza występowała jako samodzielna siła polityczna. Parlament decydował o nakładaniu podatków, starając się nie dopuścić do zbytniego wzbogacenia się korony, co uważano za zagrożenie politycznej równowagi w państwie. Prawo zwoływania parlamentu miał wyłącznie król.

Standard

Dodaj komentarz